filmin seyri:
ilk sahne: joel (jim carrey), evinde sabah uyanir ve arabisina binmek uzereydek sol tarafi tahrip oldugunu farkeder. yandaki arabanin camina koydugu kagitta "tesekkurler" yazilir. montauk tren istasyonuna gider ve zar zor tren biner. gittigi mekandan isyerini arar; gelemeyecegini soyler. sahilde gezintiye cikar ve orada turuncu montlu mavi sacli bir kadin (kate winslet) gorur. her ikisi de sahilde bar koskune girer. sonra joel tren beklerken yine kadinla goz goze gelir. joel trene biner. ikisi de trendedir. tanisirlar. kadin adinin "clementine" oldugunu soyledikten sonra dalga gecmemesini ister. clem mirildanir. joel "o sakayi zaten bilmiyorum ki" der. clem, joele kendisinden hoslandigini itiraf eder. clem, mavi saclarindan once imali olarak onceki sac renklerinde bahseder: kizil, sari ve yesil... tren inerler. aksam olmustur. clem arabasini surerken cleme rastlar; o da arabasina biner. clemin evine davet eder; joel de icâbet eder. fakat ickisini icmeden cekip gider. evine gittiginde dayanamayip clemi arar. birlikte buz tutmus charlie nehrine giderler. berâber buzun uzerine uzanirlar. joel, takimyildizlarini sayar. gun agarir ve onlari sabah goruruz. clemin uzerinde battaniye vardir. joelin uyandirmasi uzerine cok yorgun oldugunu belirtir. joel, clemin kendi evine gelmesi teklifi kabul eder. clem, dis fircasini almak icin evine cikar. ortaya bir genc cikar ve joel arabasinin camini tiklatir ve burada ne yaptigini sorar. ve sahne kararir...
filmin giris yazilari (intro) devreye giriyor. gece vaktinde joel, arabanin icinde ellerini direksiyona vurarken aglamaktadir. huzuludur, aglamaktadir, elleri titremektedir ve sinirlidir. kasetten beckin "everybodys gotta learn sometimes" sarkisini dinlemektedir. sonra kaseti atar. garaja park ederken arabasinin kaportasinda tahrip oldugu gorulur. evine ilerken onu takip eden minibus laura inc.ten geliyordur. joel apartmana girer ve posta kutusunu acar. gelen mektuplardan biri lacuna inc.tendir. apartmandaki frank de clemden bahseder. joel, sevgililer gunu hakkinda ozel programlarinin olmadigini ifâde eder. frank, clemin cok siki kizi oldugunu ve dolayisiyla kendini sansli hissetmesini soyler. joel sokakta bekleyen minibusten kuslanir, isiklari kapatir ve erken yatar. ve uykuya baslarken laura inc.ten gelen iki genc isleme baslamistir.
joelin bugunu yaptiklari hatirlar. kardesine soylemektedir. cleme sevgililer gunu hediyesi olarak kolye aldigini soyler. (bu arada hafiza islem islemi baslamistir.) joel, clemin calistigi kutuphane gittigini fakat onun kendisini tanimadigini soyler. clemin sac rengi mavidir ve sevgilisi adi patchdir.
bu hazin durum karsisinda kardesinin kocasi joele -istemeden- lacuna inc.in kartini verir. kartta clementine kruczynski joel barishi hafizasindan sildirdigi ve bundan kimseye soz edilmemesi yaziliyordu.
ertesi sabah, joel lacuna lnc.e gider. sekreterin adi marydir. joele form doldurmasini soyler ama dr. howarda karti gosterir. doktor "clemin hafizasini sildirdigi karti bulmamaliydiniz. bilgilerimiz gizlidir; su kadarini soyleyeyim, clementine kruczynski mutlu degildi" der. joel ayrilir. ablasina gider ve ona clemin neden kendisinden ayirildigina dair dert yanar...
ve filmin gece vaktinde gordugumuz ana geri doneriz. joel arabasinin direksiyonuna ellerini vurur. derhâl lacuna inc.e gider. dr. howarddan clemi hafizasindan silmesi ister. doktor, bunun uzerine clemle ilgili ne varsa kendisine getirmesini soyler.
joel evine gider ve dendigini gibi clemle ilgili ne varsa toplar. burada dikkat edilecek husular vadirdi: resimde charlie nehrinde onunla buzlarin uzerindeyken clemin sac renginin kizil, bir fotografta da clemin sacmasinin mavi oldugu gorulur. fakat digerleri hep kizildir. bardaki fotografindaki saclarinin rengi eflatundur. onunla ilgili malzemeleri iki torbaya sigdirip lacuna inc.e gider.
doktor howarda clemden bahseder. birkac yil once naomi adli kizla yasadigini, arkadaslarinin plajda partiye davet ettiklerini soyler. naomi gidemedgini kendisinin katildigindan bahseder. clementine ile orada tanistiklarini ifâde etmesi uzerine dr. howard, hafiza silme islemine en yakin hatiranizla baslayip basa dogru gidilecegini soyler.
ve hafiza silimi baslar. onune cagristirici simgeler koyarlar; kizil ve sari oyuncaklar. gosterilen fotograflardan birinde clemin sac rengi mavidir. beyninde manen cikip doktora bunun "deja vu" oldugunu soyler. silme islemi evdeki sahne gecer. joel yatakta beyninde cihaz takiliyken teknisyen stan onun hafizasini silmeye calismaktadir. yardimcisi patricki ilk kez goruruz.
joelnun hafizasi silinirken basa gidildigine gore kavgalari olan son sahne onemlidir. orada clem, 03unde gecenin sarhos sekilde gelir. arabanin kaportasini yamultugunu soyler. joel sinirlidir. burada clemin sac rengi kizildir. clem, cekip gider.
stan, joelin hafizasini silerken yanindaki arkadasi patrick (elijah wood) onceki hafta sildirdirmek uzere gelen joelin sevgilisi cleme âsik oldugunu itiraf eder. onunla takildigini da...
joel, clemle anilarini bir bir hayâl etmektedir. meselâ restoranda clem tavuk yemektedir. joelin gunlugundeki tarih ise 19 kasim 2003. clem, gunluklerini kendisine gostermemesine yakinir.
hafiza islemi surerken patricki hafiza silinmis olan sozde yeni sevgilisi clemi arar. ona mandalina diye hitap etmektedir. clem, patricke kendisinin cok kotu hissettigini, aklinin cok karisik oldugu soyler. patrick, standen izin alip clemin yanina gitmek uzere ayrilir. hafizasini bir hafta once sildirmis clem, onu karsilarken sinirlidir. sac renginin mavi oldugunu goruruz. clemi teselli ettikten sonra cantasindan clemin "sevgili joel, sen ve ben... charlie nehrinde" uzandiklarini temsil eden resmi bulur ve hemen saklar. bu resimde clemin sac rengi kizildir. yine cantadan hediye kutusunu cikarir ve sevgililer gunu olarak cleme takdim eder. icinde ne oldugunu bilmedigini soyler. kolye cikar. bu kolyeyei joelin aldigini hatirlariz.
joel, hafiza silme isleminde anilar gormeye devam etmektedir. charlie nehri anisinda clemin sac rengi kizildir. onunla gecirdigi anilari bir bir gozunun onunden gecmektedir. hayâlinde clemden yardim ister. cocukluguna giderler. vs...
sahne patrickle cleme geri doner. patrick ve clem buz tutmus charlie nehrinde uzandiklari gorulur. tabii ki clemin sac rengi mavidir. fakat clem buna daha fazla dayanamaz ve gider.
joel, anilarini gormeye devam etmektedir. hafiza isleminde direnc gostermesi uzerine teknisyen dr. howarda telefon eder. howard adresi alirken yaninda karisi onu dinlemektedir.
sahne yine patrick ile cleme doner. clem arabayi kullanirken aglamaktadir. patrick onu teselli etmeye cabalamaktadir.
dr. howard gelir ve duruma mudâhele eder. son care olarak yatakta cihazda olan joele igne yapar. bir bir eski anilari gelir, gecer. tabii buarada clemin sac renginin kizil oldugunu belirtmek lâzim.
mevzuyla alakasi bir hadise vuku bulur. sekreter teknisyen stan, disari ciktiginda dr. howarda ona asik oldugunu soyler. onu oper. tam bu esnada doktorun karisi gelir. onlari gorur ve aci aci bakar. cekip giderken howard durdurur onu. karisi maryye bunun daha once de oldugunu soyler. dr. howard ise istegi uzerine marynin hafizasini sildirdigini itiraf eder. mary yikilmis ayrilir.
joel, cihazin icinde clemle tanistigi ilk zamanlari hatirlamamaya devam etmektedir. joel, kutuphane cleme duygularini ifâde etmektedir.
mary, yikilmistir. ofke icersinde lacuna inc.in butun dosyalarini dagitir. kendi dosyasini bularak icindeki kasedi dinler.
sahne joelin ablasinin, kocasinin plajda verilen partiye katilmasina doner. joel, clemle ilk karsilastigi zamani hatirlamaktadir. clemin sac rengi yesildir. clem, adini kendi adini zikrederek tavugundan ister. ama joel cevap vermeden alir. joel de kendini tanitir. joel, clemin adi hakkinda saka yapar("oh oh my darling clementine, akilli bidik). sahilde yururler. aksam oradaki koske girerler. fakat joel pek istekli degildir. joel cekip giderken clem "gel vedalasalim. benimle montaukta bulus" der. joelin hafizasi git gide silindiginden her sey son olarak film seridi gibi gozunden gecer ve gozlerini kapar.
dr. howar islemin bittigini soyler. stan sistemleri toplar ve joelin kafasindan cihazi cikarir. stan ve dr. howard, joelin evini terkederler.
ve filmin ilk sahnesine geri donulur. joel gece olanlari hic hatirlamadan tipki ilk sahnedeki gibi hareket eder. arabasinin kaportasinin tahrip oldugunu gorur...
stan, elinde dosyalarla giden maryye rastlar. onu kendisin silmedigini soyler. hatta bir kez arabada howardla berâber gordugunde gâyet mutlu oldugu belirtir. mary, dosyalari arabasinin bagajina yukler. bunlar lacuna inc.in musterilerinin malzemeleridirler. aralarinda kasetler de bulunmaktadir.
filmin ilk sahnesinin sonuna doneriz. artik anlariz ki, her ikisi de hafizasini sildirmistir ama birbilerine yine kavusmuslardir... ilk sahneyi hatirladigimizda clem, cok yorgun oldugunu soyler ve "yorgunum, senin evinde yatmak istiyorum, dur dis fircami alayim." diyerek evine cikar. iste burada ilk sahnede gosterilmeyenler nakledilir. clem, dislerini fircalarken telesekterinden mesaji dinlemektedir. joelden bir hafta once hafizasini silerek kendisine âsik olan patrickten mesaj gelmistir: "ne yaptim anlamadim. sabah iyi oldugundan emin olmak icin ugrayacagim." ve bu gerceklesmek uzereyken ilk sahnede olanlari hatirlariz: patrick, joelin arabasinin camina tiklatir ve burada naptigini sorar ve gider. cunku clemin joeli tekrar buldugunu anlamistir.
clem, dislerini fircalayip mesaji dinledikten sonra evden ayrilirken postadan paketleri alir. joelin arabasina biner. clem paketi acar ve kagidi okumaya baslar:
"doktor mierzwiakin hastalarina. adim mary steven. tanistik ama beni hatirlamiyorsunuz. hafizanizin bir bolumunu silmesi icin anlastiginiz sirkette calisiyordum. bunun ikiyuzluluk olduguna karar verdim. bu hatayi duzeltmek icin|herkesin dosyalarini geri yolluyorum."
ardindan kasedi takar. "adim clementine kruczynski ve joel barishi silmek icin geldim. (...) yuzunu gormeye bile tahammulum yok." dedigini duyar ama anlam veremez. joel ise kizar ve onu kovar.
her ikisi kendi evlerinde aglamaktadir. nihâyetinde clem, zarfin uzerindeki adrese bakarak joelin evine yol alir. apartmanina girerken frank onu taniyarak selâm verir. clem, joelin evine girer. joel, bir kosede kasetten kendi itiraflarini dinlemektedir. uzgun olduklarini birbirlerine ifâde ederlerken joelin kasette yaptigi itiraflar git gide kotulesir. clem, daha fazla dayanamaz ve cekip giderken birbine vedâ ederler. fakat joel kalkar ve koridora giderek cleme seslenir:
joel: bekle!
clem: ne var?
joel: bilmiyorum. sadece bekle!
crem: ne istiyorsun, joel?
joel: sadece biraz beklemeni istiyorum.
coel: peki. gercekten mi?
(joel yanina gider)
clem: ben bir kavram degilim, joel. sadece huzur arayan bir kizim. ben mukemmel degilim.
joel: sende hoslanmadigim hicbir sey goremiyorum.
clem: ama goreceksin!
joel: goremiyorum.
clem: goreceksin. bir seyler bulacaksin. ben de senden sikilip kendimi kapana kisilmis hissedecegim. cunku bana hep boyle olur.
joel: tamam.
(der ve tebessum eder. clem ise aglamakli gulerek)
clem: tamam.
(her ikisi de gulusurler.)
son sahne: beckin "everybodys gotta learn sometimes" fonda calarken ikisi de sapkali ve mavi montlu kislik kiyafetler karli sahildedirler. yagan karda clem, joeli kovalamaktadir. ilerlerken goruntu biraz basa alinir ve aynen devam eder. film burada biter.
filmin duzenli kurgusu & tahlili:
yorum yapmak haddimiz degil, suphesiz yuzde yuz dogru da tahlil yapamayiz. yalniz bunca anlatimdan sonra cikardigimiz neticeleri buraya not dusmek istiyoruz.
evvelâ filmin "mutlu son"la bittigini belirtelim. kurgusunun ters oldugundan basindan sona dogru ozetleyecegiz(yalniz uzun olacagindan lutfen ozurlerimizi kabul ediniz).
joel, naomi adinda sevgilisi vardir. fakat gunun birinde arkadaslari sahilde parti duzenlemeye karar verirler ama o gelmez. joel, orada sac rengi yesi olan clemle tanisir. sahilde yururler, gece oradaki koske girerler. joel, cekingen davranip ayrilmaya karar verir. vedalasirlarken clemin "benimle montaukta bulus" demesi onemlidir; bilincaltinda yer eder.
joel dayanamaz, clemin isyeri olan kutuphaneye gider. onun sac rengi kizildir. gittikce birbirlerine isinirlar. hos vakitler gecirirler. buz tutmus charlie nehrinde yatip uzanirlar; clemin sac rengi kizil oldugunu onun yaptigi resimden bir kez daha gorulmektedir. bambaska mutlu anlar yasamaktadirlar.
oyle zaman gelir ki, iliskileri bozulmaya baslamistir. birbirlerinden nefret eder hâle gelirler. en son solmus kizil sacli clem gece vakti 03te eve geldiginde joel kizgindir. clem, arabasinin kaportasini vurdugunu belirtmesi onemlidir. atislar. sonunda clem cekip gider. joel arabasina onu takip etmek uzere binerken kaportasinin gercekten tahrip oldugunu goruruz. joel, clemi seslense de onu iknâ edemez. boylece iliskiler biter.
ertesi gunlerde clem saclarini maviye boyatir ve lacuna inc. sirketine giderek hafizasindan joel barishi sildirir. orada calisan patrick adli genc (elijah wood) ona tutulur. yani onu joelden calmis olur.
aradan yaklasik olarak haftalik sure gecer. bu surede joel, onu terkeden cleme sevgililer gunu hediyesi olarak kolye satin alir. dogru clemin calistigi kutuphaneye gider. clemin sac rengi mavidir. joel, ona seslenir. fakat clem onu hic tanimaz cunku bir hafta once joeli hafizasini sildirmisti. yaninda da yeni sevgilisi patrick vardir.
bitap duser, ablasinin evinde onlara icini doker. ablasinin kocasi joele verdigi kartta clemin joeli hafizasindan sildirdigi yazilmaktadir. joel buna cok uzulur, arabasinda aglar da aglar.
ve sonunda o da lacuna inc.e gidip hafizasini sildirir. bu arada patrick, joelin hafizasi silinirken joelin cantasinda kizil sacli clemin nehirde joelle uzandigi resmi ve bunu saklar. joelin cleme aldigi hediyeyi guya ona takdim eder. resimde gordugu gibi onu charlie nehrine gotururler; birlikte uzanirlar fakat clem bundan rahatsiz olur. evine gider.
gece butun hengameye ragmen joelin de hafizasi silinmistir. filmin basi tekrar edilir. boylece anlariz ki, aslinda bu sabahki hadiseler yukaridaki hikâyeden sonra geceklesmistir. nolur? joel arabasina binerken kaportanin yamuk oldugunu gorur. montauka tren istasyonuna gider. mavi sacli clem adinda bir kiza rastlar. ikisi de hafizasini sildirdigi icin birbirlerini tanimazlar. tabii filmin ilk sahnesinde bunlara bilmiyorduk. neyse, trende konusurlar, vs... birbirlerine tutulurlar. clem ile joel charlie nehrine gidip buzda uzanmalari "deja vu"dur, yani tanistiklarinda da bunu yapmislardi.
joel onu sahahleyin evine birakmak uzeredir. hafizasini sildiren clemin eski sevgilisi joelun evinin onunde olmasina hayret eder. bunun "deja vu" olmadigini ogreniriz:
lacuna inc.in sekterti mary, patronu dr.howardle iliskisi oldugunu ve hafizasini sildirdigini ogrenince uzulur, ayrilirken ve sirketten ayrilarak butun musterilere haklarindaki bilgileri, dosylarini ve kasetlerini gonderir.
boylece joel ve clem, aci gercegi ogrenirler fakat hafizalarini sildirdiklerdinden berâberliklerine dair hicbir soz, ani ve birliktelik hatirlamaktadirlar. boylece tipki birbirlerinden soguyup hafizalarini sildirmeye kalkismalari gibi ayrilacaktirlardir.
burada eskisi gibi olmaz. clem, cekip gitmek uzereyken joel onu durur. aralarinda yukaridaki diyalog gecer. barisirlar. evet: "mutlu son"
peki bundan sonra ne olacak? marynin, patrickin, dr. howardin teknisyen stannin akibetlerini bilmiyoruz. kesin olarak su var ki, marynin cekip giderken lacuna inc.in sirlarini ifsâ etmesiyle sirketi kapatmistir. tekrar acilsa bile mary geri donmeyecektir. boylece yeniden birbirlerine kavusan joel ve clemin hafizalarini bir daha sildiremeyeceklerine (deja vu) delildir. aksi hâlde zaman hic akip gitmez, her sey sabitlenirdi.
onceki iliskilerinden bihaber olan joel ve clemin ise bundan sonra ne yapacaklarini bilmiyoruz. filmin sonunda gosterildigi gibi sahilde birbilerini kovalarlar. joel arabasinin kaportasini tamir ettirir. sonra belki restoranda gidip tavuk, doner ve kebap yerler. evlenirler. clemin istedigi gibi cocugu olur. sac rengini boyamaktan vazgecer. buzlarin uzerinde uzanmaya devam ettikleri icin zaturre olurlar. patlamis misir yerler. ulkelere seyahat ederler. oturup alfi izlerler. charlie kaufmanin yazdigi senaryolari takdir ederler. belki de yine birbirlerinden bikarlar. kisacasi akibetlerinin (kaderlerinin) ne olacagini hic bilemeyiz. yalniz su var ki, bu filmi onemseyerek iki gunumuzu heba ettigimiz icin bizi gozlerini yumup yerden yere yuvarlayacaklari kesin...
http://freehost19.websamba.com/safirkare/lekesizihnin.htm