ahaltsihe

gürcistan’ın güneybatı kesiminde bulunan bir kenttir. samtshe-cavaheti bölgesinin yönetim merkezidir. osmanlı yönetimi sırasında ahıska olarak adlandırılmıştır.

kent, potshovi ırmağının iki yakasında kuruludur. bu ırmağın kuzey yakasında kentin eski bölümü, güney yakasında yeni bölümü yer alır. ahaltsihe, “yeni kale” anlamına gelir.

ahaltsihe’ye ilk kez 12. yüzyıldaki tarih kayıtlarında rastlanır. 12-13. yüzyıllarda samtshe’nin yöneticileri şalva ve ivane’nin ahaltsiheli olduğu belirtilir. 13. yüzyıldan 17. yüzyıla kadar samtshe jakeli ailesi tarafından yönetildi. kent, 1578’de osmanlıların eline geçti ve 1628’de çıldır eyaleti’nin (ahıska paşalığı) yönetim merkezi oldu. 1828’de, 1828-1829 osmanlı-rus savaşı sırasında, rus birlikleri komutanı general paskeviç kenti ele geçirdi. 1829 tarihli edirne antlaşması’yla ahıska, rusya’ya bırakıldı. bu savaştan sonra bölgeden müslüman ve katolik nüfusun önemli bölümü osmanlı topraklarına göç etti. buradan gelen katolik gürcüler, 1861’de istanbul’un bomonti semtinde katolik gürcü kilisesi’ni kurdular. ikinci dünya savaşı’nda bölgenin müslüman nüfusu tümüyle bölgeden göç ettirildi. türkçe’de ahıska türkleri olarak adlandırılan bu kitlenin göçünden sonra, moskova yönetimi bölgeye ermeni nüfusu yerleştirdi ve ermeniler bölgenin hakim nüfusu haline geldiler.

ahaltsihe, çarlık yönetimi sırasında önce kutaisi, sonra tbilisi valilikleri içinde yer aldı. kentin eski yerleşmesinde surlar, kale ve cami ile azize marine kilisesi vardır. kentin yakınlarında ise sapara manastırı bulunur. kentin nüfusu yaklaşık 18.500’dür.